Lánareglur Gildis eru sveigjanlegar og bjóða upp á ýmsa möguleika fyrir sjóðfélaga. Hægt er að velja um verðtryggð lán með föstum eða breytilegum vöxtum eða óverðtryggð lán með breytilegum vöxtum. Lánað er til allt að 40 ára.
Lánunum er skipt í tvo hluta ef veðhlutfall lántöku er umfram sett viðmið sjóðsins. Veitt eru grunnlán upp að 60% af virði fasteignar og viðbótarlán frá 60 til 70% af virði fasteignar.
Kostir:
Eftirfarandi gildir um fasteignalán:
Lántakandi velur:
Upplýsingar um greiðslumat:
Já það er hægt að greiða aukalega inn á lán.
Ef viðkomandi er með netbanka hjá Íslandsbanka er það gert með skipun í heimabanka en að öðrum kosti er hægt að millifæra inn á reikning 0526-22-1, kt. 421289-2639 og hafa lánsnúmer í tilvísun (Íslandsbanki er innheimtuaðili).
Ef verið er að greiða upp lán verður að hafa samband við Íslandsbanka með uppgreiðsluverðmæti þess dags sem greiða á lán.
Ekkert uppgreiðslugjald er á lánum hjá Gildi og hægt að greiða þau upp hvenær sem er.
Seðlabankinn hefur sett reglur um hámark greiðslubyrðar fasteignalána. Þær fela í sér að greiðslubyrði fasteignalána má að hámarki vera 35% af ráðstöfunartekjum nema ef um fyrstu kaup er að ræða, þá má hún fara í 40% að hámarki.
Viðmið fyrir útreikning á hámarks greiðslubyrði samkvæmt reglum SÍ er jafnar greiðslur. Ef lánið er óverðtryggt er reiknað með 40 ára lánstíma og samningsvöxtum en þó að lágmarki 5,5% vöxtum. Fyrir verðtryggð lán er reiknað með 25 ára lánstíma og samningsvöxtum en þó að lágmarki 3% vöxtum, þótt greiðslufyrirkomulag og lánstími lánveitingarinnar kunni að vera annar.
Standast þarf bæði greiðslumat og lánshæfismat.
Leggja þarf fram veð í íbúðarhúsnæði á Íslandi til að geta fengið lán. Veðsetningarhlutfall má aldrei vera hærra en 70% af metnu markasvirði viðkomandi eignar. Til grundvallar metnu markaðsvirði liggur nýlegur kaupsamningur eða fasteignamat þess árs sem er að líða.
Lán skiptast í grunnlán og viðbótarlán eftir veðsetningarhlutfalli. Grunnlán er með allt að 60% veðsetningarhlutfall og viðbótarlán með 60-70% veðsetningarhlutfall.
Veðsetningin má ekki heldur fara yfir 100% af brunabótamati eignar að viðbættu lóðamati.
Sem dæmi má taka að hámarkslán fasteignar að verðmæti 30 m.kr. er 22,5 m.kr. svo fremi að skilyrði um brunabótamat sé uppfyllt. Ekki er lánuð hærri upphæð en 75 m.kr. (þ.m.t. viðbótarlán). Nánari upplýsingar má sjá í lánareglum.
Lántakandi getur valið um eftirfarandi:
Stjórn Gildis tekur ákvörðun um breytingar á vaxtakjörum sjóðfélagalána. Við þær ákvarðanir er einkum horft til vaxtakjara á markaði á sambærilegum lánum og áhættumats sjóðsins en fleiri atriði eru einnig höfð til hliðsjónar. Þau eru breytileg eftir lánategundum en geta meðal annars verið stýrivextir Seðlabanka Íslands, innlánsvextir sem og söguleg og vænt verðbólga. Nánari upplýsingar má finna í lánareglum Gildis.
Það tekur jafnan 2-3 vikur að afgreiða lánsumsókn.
Lántaki þarf sjálfur að koma skuldabréfum til þinglýsingar, misjafnt er eftir Sýslumannsembættum hversu langan tíma það tekur.
Skuldabréfin sjálf þarf að undirrita ásamt tveimur vottum og koma þeim til þinglýsingar og sækja þegar búið er að þinglýsa. Skuldabréf verður ekki greitt út fyrr en þinglýst skjal hefur borist sjóðnum.
Með jöfnum afborgunum er greiðslubyrði mest til að byrja með en heildargreiðslur lækka þegar líður á lánstímann. Í fyrstu verður eignamyndum því hraðari en með jafngreiðsluláni (annuitet).
Með jöfnum greiðslum (annuitet) helst greiðslubyrði lánsins sú sama út lánstímann. Til að byrja með er afborgun af höfuðstól lág en greiðsla af vöxtum há. Með tímanum snýst þetta svo við.
Höfuðstóll verðtryggðs láns er verðtryggður miðað við vísitölu neysluverðs. Það þarf því að verðbæta höfuðstólinn áður en reglulegar afborganir og vextir eru reiknuð út. Ef tekið er dæmi af 10 m.kr. láni þar sem vísitala neysluverðs hækkar um 1% milli gjalddaga, t.d. úr 100 stigum í 101 stig, þá þarf einnig að hækka (verðbæta) höfuðstólinn um 1%. Hann hækkar því úr 10 m.kr. í 10,1 m.kr. áður en vaxta- og afborgunargreiðslur eru reiknaðar.
Höfuðstóll óverðtryggðs láns tekur ekki breytingum í tengslum við vísitölu neysluverðs. Fyrir vikið eru óverðtryggðir vextir hærri en verðtryggðir.
Segja má að verðtryggt lán feli almennt í sér lægri greiðslubyrði en óverðtryggt og hægari eignamyndun.
Fastir vextir fela í sér að vaxtaprósenta lánsins er sú sama allan lánstímann.
Breytilegir vextir breytast samkvæmt ákvörðun stjórnar sjóðsins á hverjum tíma. Við ákvörðun vaxta er einkum horft til ávöxtunarkröfu á skráðum verðtryggðum skuldabréfum með ríkisábyrgð, vaxtakjara á markaði á sambærilegum lánum og áhættumats sjóðsins.
Því má gera ráð fyrir að vextir hækki eða lækki á lánstímanum sem hefur áhrif á greiðslubyrði slíkra lána.
Mögulegur lánstími er 5-40 ár að vali lántaka.
Ef ekki er staðið í skilum með greiðslu afborgana eða vaxta á réttum gjalddögum greiðast dráttarvextir af vanefndum auk innheimtukostnaðar samkvæmt verðskrá viðskiptabanka eða lögfræðistofu á hverjum tíma.
Ef ekki er staðið við samninginn er Gildi heimilt að fella alla skuldina í gjalddaga fyrirvaralaust. Sem síðasta úrræði gæti heimili lántaka (veðsett eign) verið seld nauðungarsölu.